bron: Het Financieel Dagblad
De huidige krapte op de arbeidsmarkt kan grote gevolgen hebben voor de Nederlandse economie, waarschuwt McKinsey woensdag in een rapport. Het tekort op de arbeidsmarkt loopt in het ergste geval op tot 1,4 miljoen vacatures in 2030, oftewel 390 per 100 werkzoekenden.
Download HIER het McKinsey rapport
Zonder een groot plan van aanpak stormt Nederland af op een extreem tekort aan werknemers. Over ruim vijf jaar zijn er per 100 werklozen tot wel 390 vacatures, een ruime verdrievoudiging vergeleken met de huidige 110, zo voorspelt consultancyfirma McKinsey op basis van nieuw onderzoek. Het tekort op de arbeidsmarkt loopt, als er niets verandert, op tot 1,4 miljoen werknemers.
Deze krapte kan grote gevolgen hebben voor de Nederlandse economie. Op de langere termijn schaadt het de groei, en daarmee de brede welvaart, waarschuwt McKinsey in het woensdag verschenen rapport. De tekorten aan arbeidskrachten komen in steeds meer sectoren van de Nederlandse economie voor, maar zullen tussen nu en 2030 voornamelijk in de zorg, zakelijke dienstverlening, IT en bouw & energiesector steeds nijpender worden.
Er is de laatste jaren vaker alarm geslagen over het tekort aan werknemers, maar het is voor het eerst dat er hele concrete cijfers voor de middellange termijn op het probleem worden geplakt. Het benadrukt bovendien dat de arbeidsmarkt het belangrijkste knelpunt is voor de Nederlandse economie.
Flink op de schop
Om de extreme tekorten te voorkomen, moet de Nederlandse arbeidsmarkt flink op de schop, is het advies van de Nederlandse tak van de van origine Amerikaanse firma McKinsey. Er zijn, om de economie in een hoger tempo te laten groeien, scherpe keuzes nodig om mensen op te leiden, om te scholen en continu te stimuleren juist voor die banen te kiezen die het productiefst of maatschappelijk het meest cruciaal zijn.
Managing partner Reinout Goedvolk van McKinsey zegt in een interview, dat zaterdag gepubliceerd wordt in het FD: ‘Er is werk genoeg. Probleem is dat we het mogelijk moeten maken voor mensen om aan de juiste dingen te werken, om te groeien. En die groei hebben we nodig voor het verwezenlijken van onze sociale ambities. Zonder groei hebben we niet het geld, de mensen en de middelen om de zorg te leveren die we willen, de energietransitie te realiseren die we willen, de huizen te bouwen die nodig zijn.’
Twee à drie beroepen per werknemer
Werknemers hebben echter een tegengestelde prikkel, omdat ze juist in deze tijd van krapte relatief comfortabel in hun huidige baan zitten. Voor alle werkende Nederlanders geldt daarom dat ze flexibeler moeten worden, zodat ze vaker richting de gevraagde hoger productieve banen bewegen en niet langer hun hele leven bij één baas of in één sector actief zijn. McKinsey becijfert dat een gemiddelde werknemer ten minste twee of drie beroepen zal moeten hebben om aan de veranderende vraag naar vaardigheden bij werknemers te voldoen.
McKinsey pleit daarom voor een ambitieus plan dat vooral gericht moet zijn op de groei van de arbeidsproductiviteit. Die blijft nu achter en was in de periode van 2010 tot 2022 in Nederland twee derde lager dan in de periode van 1995 tot 2010 (van 1,3% naar 0,4% per jaar). Het streven moet volgens McKinsey zijn om dat getal te verviervoudigen.
Meer digitalisering en AI
Een deel van de oplossing ligt naast het continue omscholen van werknemers ook in het meer toepassen van digitalisering, automatisering en kunstmatige intelligentie (AI). Dat kan volgens McKinsey in een aantal sectoren het eenvoudige werk uit handen nemen en daarmee de productiviteit verhogen. Gemiddeld zou 15% van het werk door automatisering kunnen worden overgenomen, genoeg om de economische groei een impuls te geven van 0,4% naar 1,8% per jaar.
Gebruik van AI stuit nog op veel drempels. Eerder deze maand bleek juist uit een enquête van werkgeversvereniging AWVN dat werkgevers vooralsnog weifelachtig zijn over de toepassing van kunstmatige intelligentie.
Internationale arbeidsmarkt
Een andere oplossing is capaciteit aanboren in de internationale arbeidsmarkt of offshore werk. Hierbij worden bepaalde (kantoor)functies uitgevoerd vanuit een ander land. Hiermee kunnen niet alleen kosten worden bespaard, maar dit biedt ook toegang tot een bredere talentenpool en meer flexibiliteit. Voorbeelden van kantoorfuncties die zich goed lenen voor offshore uitvoering zijn:
– Klantenservice werkzaamheden (callcenter)
– Technische ondersteuning (helpdesk)
– Administratieve taken (zoals dataverwerking)
– Financiële en boekhoudkundige diensten
– IT en softwareontwikkeling
– Marketing en digitale media werkzaamheden
– Markt- en bedrijfsanalyses
– Werving en selectie
– Payroll management
– Inkoop en supply chain management
– Compliance en regelgeving, etc.
Meer arbeidsparticipatie
Ook het vergroten van de arbeidsparticipatie zou het dreigende tekort moeten kunnen helpen dempen. Nederland heeft een van de hoogste gradaties werkenden op de totale bevolking van alle EU-landen, maar daarvan is een relatief groot deel niet voltijds aan de slag. Onder de streep profiteert de economie als geheel te weinig van het feit dat veel mensen werk hebben. Onder ouderen groeit het aantal werkenden de laatste jaren weliswaar sterk, maar ook daar is nog winst te boeken, stelt McKinsey.
Arbeidsmarkthoogleraar Ton Wilthagen van de Universiteit van Tilburg is blij met de extra aandacht. De arbeidsmarkt is volgens hem ‘de achilleshiel van de Nederlandse samenleving’ geworden. ‘We weten dat de krapte oploopt. Dat is jarenlang niet serieus genomen. Ook in het huidige hoofdlijnenakkoord staat vrijwel niets.’ Het getal van 390 vacatures per 100 werkzoekenden is volgens hem ‘spectaculair’, maar ‘zou zomaar kunnen’ kloppen.
Zijn collega Olaf van Vliet van Universiteit Leiden ziet de arbeidsmarkt ‘steeds sneller veranderen’. ‘Daarom pleitte ook de commissie Borstlap in 2020 al voor meer bijscholing.’ Soms zijn er ineens veel banen in specifieke sectoren, denk aan appbouwers of installateurs van zonnepanelen, die je niet altijd kunt voorzien, zegt van Vliet: ‘Dan kan zo’n pleidooi voor omscholing een oplossing zijn.’ Dat geldt vooral wanneer mensen gestimuleerd worden naar die beroepen te gaan waar de nood het hoogst is, menen beide hoogleraren.
bron: Het Financieel Dagblad
Over Inspire
Inspire is een gespecialiseerd uitzendbureau en (offshore) outsourcing specialist voor de office & klantcontactsector. Wij helpen organisaties met hun capaciteit en prestatie vraagstukken binnen hun Klantcontact omgeving (van front-tot backoffice tot helpdesk) en het optimaliseren van Klantcontact processen. De dienstverlening loopt uiteen van recruitment, uitzenden en opleiden van Klantcontact personeel tot aan (offshore) outsourcing.
